Xây dựng văn hóa doanh nghiệp sản xuất vững mạnh

Tóm tắt

• Những doanh nghiệp sản xuất sở hữu văn hóa vững mạnh có lợi nhuận cao hơn và tỷ lệ nhân viên nghỉ việc thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh có mức độ gắn kết nhân viên thấp. 
• Lãnh đạo phải dành thời gian có mặt tại nhà xưởng, trực tiếp tương tác với đội ngũ để xây dựng niềm tin và thể hiện các giá trị văn hóa. 
• Đến năm 2025, gen Z sẽ chiếm 30% lực lượng lao động Việt Nam, điều này cho thấy các thông lệ làm việc hiện đại là yếu tố thiết yếu để thu hút nhân tài mới. 
• Việc chuyển đổi từ cơ chế tuân thủ cứng nhắc sang trao quyền cho nhân viên giúp cải thiện trực tiếp chất lượng, sự đổi mới và khả năng giải quyết vấn đề. 
• Các doanh nghiệp cần có những chương trình đào tạo chuyên biệt, bởi một nửa số công việc trong ngành sản xuất sẽ đòi hỏi kỹ năng kỹ thuật mới vào năm 2025.

Ngành sản xuất đang đối mặt với những thách thức thiếu hụt kỹ năng, công nghệ phát triển nhanh chóng và kỳ vọng của người lao động ngày càng cao. Các CEO có thể biến những thách thức này thành lợi thế thông qua việc cải thiện văn hóa một cách chiến lược tại nơi làm việc. Lợi ích kinh doanh rất rõ ràng — nghiên cứu của Great Place to Work cho thấy các doanh nghiệp sở hữu văn hóa tốt có hiệu suất trên thị trường chứng khoán cao gấp ba lần so với các đối thủ cạnh tranh có văn hóa kém. 

Các yếu tố chính của văn hóa sản xuất ưu việt

Điều gì tạo nên sự khác biệt giữa các nhà sản xuất thịnh vượng và những đơn vị đang gặp khó khăn? Câu trả lời ngày càng rõ ràng: đó chính là văn hóa tổ chức — những giá trị và thông lệ chung định hình cách thức hoàn thành công việc. Năm yếu tố cốt lõi sau đây tạo nền tảng thúc đẩy sự xuất sắc trong sản xuất, giữ chân nhân tài và tăng trưởng bền vững.

1. Vai trò lãnh đạo là nền tảng: Các nhà lãnh đạo phải thể hiện các giá trị văn hóa thông qua hành động hàng ngày. Nói một cách đơn giản: văn hóa được lan tỏa từ cấp cao nhất xuống. Điều này có nghĩa là ban điều hành cần thường xuyên có mặt tại các khu vực sản xuất, trực tiếp đối thoại với công nhân vận hành và thể hiện sự quan tâm chân thành đến những thách thức ở tuyến đầu. Các quản đốc nhà máy thường xuyên đi thực tế tại xưởng và tổ chức các diễn đàn mở sẽ tạo dựng được niềm tin lớn hơn đáng kể. 
2. Trao quyền thúc đẩy gắn kết: Các nhà sản xuất có tư duy tiến bộ đang dần từ bỏ cơ cấu quản lý cứng nhắc để chuyển sang môi trường nơi người lao động tích cực đóng góp ý tưởng. Toyota là một ví dụ điển hình cho phương pháp này — bất kỳ công nhân nào cũng có thể dừng dây chuyền sản xuất khi phát hiện vấn đề về chất lượng. Theo nghiên cứu của McKinsey, việc chuyển đổi theo hướng tập trung vào đội nhóm có thể giúp các tổ chức đạt được mức tăng hiệu quả lên đến 30% nếu triển khai các chiến lược này một cách hiệu quả. Khi nhân viên được tham gia giải quyết vấn đề và đề xuất cải tiến thay vì chỉ tuân theo mệnh lệnh, cả tinh thần đổi mới và ý thức làm chủ đều tăng lên.
3. Học hỏi không ngừng để tạo lợi thế cạnh tranh: Chỉ 28% người lao động Việt Nam được đào tạo bài bản, do đó, việc xây dựng văn hóa học tập là vô cùng cần thiết. VinFast thể hiện cam kết này thông qua Trung tâm Đào tạo, nơi chuẩn bị cho người lao động đảm nhận các vị trí sản xuất tiên tiến. Các doanh nghiệp ưu tiên phát triển kỹ năng sẽ giữ chân nhân viên lâu hơn — dữ liệu của LinkedIn cho thấy 94% nhân viên ở lại với những tổ chức mang đến cơ hội phát triển ý nghĩa. Việc phát triển tư duy về AI cho lực lượng lao động ngày càng trở nên quan trọng khi công nghệ không ngừng phát triển, nhằm chuẩn bị cho đội ngũ đáp ứng các yêu cầu sản xuất trong tương lai. 
4. Giao tiếp cởi mở xây dựng sự đoàn kết: Văn hóa sản xuất hiệu quả giúp phá bỏ rào cản giữa đội ngũ quản lý và nhân viên sản xuất. Cơ chế giao tiếp hai chiều cho phép giải quyết vấn đề nhanh hơn và tạo ra một môi trường nơi mọi người cảm thấy an toàn khi nêu lên các mối quan ngại. Khi công nhân sản xuất và quản lý chia sẻ thông tin cởi mở, hiệu quả công việc được cải thiện và sự chia rẽ giữa các phòng ban cũng dần biến mất. 

An toàn và phúc lợi là giá trị cốt lõi: Các nền văn hóa sản xuất hàng đầu luôn ưu tiên sự an toàn của người lao động, không chỉ đơn thuần là tuân thủ quy định. Milliken & Company đã tạo ra sự chuyển đổi mạnh mẽ khi để công nhân trực tiếp tại xưởng dẫn dắt các sáng kiến về an toàn, đạt tỷ lệ tai nạn lao động gần như bằng không và được công nhận là “Nơi làm việc tốt nhất trong ngành sản xuất”. Các doanh nghiệp quan tâm đến cả sự an toàn về thể chất lẫn tinh thần cho thấy sự trân trọng đối với nhân viên với tư cách là con người, chứ không chỉ là nguồn lực sản xuất.

5 Chiến lược giúp xây dựng văn hóa ưu việt và vượt qua thách thức hiện tại

Bối cảnh ngành sản xuất đòi hỏi nhiều hơn là chỉ thấu hiểu văn hóa — cần phải có hành động quyết đoán. Năm chiến lược trọng tâm sau đây giải quyết những thách thức ngành sản xuất ngày nay đang đối mặt, đồng thời mang lại những cải thiện hiệu suất có thể đo lường được.

Lãnh đạo bằng cách làm gương và thấm nhuần các giá trị rõ ràng

Ngành sản xuất phát triển mạnh mẽ khi các giá trị cốt lõi định hướng cho quyết định hàng ngày, chứ không chỉ là những khẩu hiệu trang trí trên tường. Doanh nghiệp cần xác định các giá trị cốt lõi như an toàn, chất lượng và đổi mới, sau đó chuyển hóa chúng thành những hành vi cụ thể mà mọi người đều hiểu rõ. Các nhà lãnh đạo phải thể hiện rõ ràng những giá trị này:

• Tích hợp các giá trị vào tiêu chí tuyển dụng và quy trình hội nhập nhân viên mới
• Đào tạo giám sát viên để nhận biết và củng cố các hành vi phù hợp với giá trị
• Đưa việc tuân thủ các giá trị vào đánh giá hiệu suất ở tất cả các cấp độ 

Đầu tư vào con người để thu hẹp khoảng cách kỹ năng và nuôi dưỡng lòng trung thành

Khủng hoảng kỹ năng trong ngành sản xuất đòi hỏi hành động ngay lập tức. Diễn đàn Kinh tế Thế giới dự báo 40% kỹ năng cốt lõi trong lĩnh vực sản xuất và chuỗi cung ứng sẽ thay đổi trong vòng 3-5 năm tới, tuy nhiên các nhà sản xuất lại thiếu các chương trình đào tạo có cấu trúc. Samsung Việt Nam đã giải quyết vấn đề này bằng cách tạo ra các chương trình đào tạo toàn diện với lộ trình thăng tiến rõ ràng.

Mối liên hệ trực tiếp giữa sự ổn định của lực lượng lao động và năng suất này cho thấy phát triển kỹ năng là một nhu cầu kinh doanh thiết yếu, không chỉ đơn thuần là chức năng của bộ phận nhân sự. 

Trao quyền cho đội ngũ và tăng cường giao tiếp để nâng cao hiệu suất

Ngành sản xuất truyền thống dựa vào cơ chế kiểm soát từ trên xuống, nhưng ngày nay, các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả nhất lại chia sẻ quyền hạn rộng rãi hơn. Doanh nghiệp cần tạo ra các cấu trúc đội nhóm nơi nhân viên tuyến đầu đóng góp vào việc giải quyết vấn đề và cải tiến quy trình. Ví dụ như hệ thống giao tiếp của Continental Automotive đảm bảo thông tin được luân chuyển hiệu quả giữa đội ngũ quản lý và sản xuất, trực tiếp cải thiện chất lượng.

Nghiên cứu của Eagle Hill cho thấy 77% nhân viên nói rằng văn hóa ảnh hưởng đến năng lực làm việc. Do đó, việc trao quyền ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất của công nhân viên. Việc phá bỏ rào cản giữa văn hóa văn phòng và nhà máy giúp tạo ra sự thống nhất và khơi dậy sự đổi mới. Việc áp dụng tư duy connected worker giúp các nhà máy tại Việt Nam thu hút và giữ chân nhân viên bằng cách thúc đẩy sự hợp tác và tích hợp công nghệ.

Ưu tiên phúc lợi và sự linh hoạt để thu hút nhân tài trẻ

Một báo cáo Workmonitor của Randstad cho thấy 83% người lao động ưu tiên các nền văn hóa hỗ trợ giúp cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Khi cơ cấu nhân khẩu học của lực lượng lao động thay đổi — với việc Gen Z chiếm một phần ba lực lượng lao động của Việt Nam vào năm 2025 — việc mang đến sự linh hoạt cao hơn trở nên thiết yếu để thu hút nhân tài. Các lựa chọn linh hoạt cho môi trường sản xuất gồm:

• Triển khai hệ thống tự quản lý đổi ca làm việc
• Đề xuất lịch làm việc dồn ngày (ví dụ: bốn ngày, mỗi ngày 10 tiếng)
• Tạo điều kiện hợp lý cho các trường hợp khẩn cấp của gia đình
• Thông báo trước về những thay đổi lịch trình bất cứ khi nào có thể

Sự linh hoạt trong nhà máy không có nghĩa là làm việc từ xa — mà là tạo ra những điều chỉnh hợp lý thông qua việc sắp xếp lịch làm việc sáng tạo, cơ chế đổi ca dễ dàng và chính sách nghỉ phép nhân văn, tôn trọng nhân viên một cách toàn diện. 

Triển khai hệ thống ghi nhận nhằm củng cố các hành vi mong muốn

Các chương trình ghi nhận giúp tăng cường giá trị văn hóa doanh nghiệp khi được áp dụng một cách có hệ thống. Doanh nghiệp cần xây dựng cả chương trình chính thức (như giải thưởng, tiền thưởng) và các hoạt động không chính thức (ví dụ như tuyên dương trước tập thể) để tôn vinh những thành tựu phù hợp với giá trị của tổ chức. 

G nhận nên bao gồm tất cả các cấp độ, từ việc nêu bật những đóng góp của công nhân vận hành máy móc đến quản lý cấp cao, và tôn vinh thành công của cả đội nhóm bên cạnh thành tích cá nhân. Ngành sản xuất đặc biệt hưởng lợi từ việc ghi nhận các cột mốc về an toàn, cải tiến chất lượng và giải quyết vấn đề một cách sáng tạo. 

Đối với các nhà lãnh đạo ngành sản xuất, văn hóa là yếu tố thúc đẩy kết quả kinh doanh. Các doanh nghiệp sở hữu văn hóa vững mạnh vượt trội hơn hẳn đối thủ cạnh tranh về năng suất, chất lượng, đổi mới và lợi nhuận tài chính. Hãy bắt đầu bằng việc đánh giá môi trường hiện tại của doanh nghiệp dựa trên bản kế hoạch chi tiết được cung cấp và xác định một hành động chiến lược để ưu tiên thực hiện ngay lập tức. Sự xuất sắc trong sản xuất ngày nay không chỉ phụ thuộc vào công nghệ và quy trình, mà còn ở việc xây dựng một nền văn hóa nơi mọi người mong muốn đóng góp những gì tốt nhất của mình. Talentnet cung cấp dịch vụ tư vấn nhân sự để giúp doanh nghiệp chuyển đổi văn hóa sản xuất thành lợi thế cạnh tranh bền vững.